Hamilelikte Kan Uyuşmazlığı Nedir ?

Kan uyuşmazlığı anne adayının kan grubu Rh (-) ve baba adayının kan grubunun Rh (+) olduğu durumlarda, doğacak bebekte anemiden hastalığına ve hatta ölüme yol açabilecek bir hastalıktır. Günümüzde doğacak çocukların bu hastalığın mağduru olup olmadıkları daha onlar anne karnındayken belirlenebilmektir. Halk arasında kan uyuşmazlığı testi olarak bilinen indirekt coombs testi kısaca ICT olarak adlandırılabilir. Bu test kan uyuşmazlığı olan çiftlerde sadece anneden alınan kanla test edilir. Normalde olduğu gibi annenin sadece kolundan kan alınır. Buradaki amaç çiftler arasında herhangi bir uyuşmazlık var mı belirlemek değil, çiftler arasındaki uyuşmazlığın bebeğin kanında bir etkisi olup olmadığını öğrenmektir. Çiftler arasındaki uyuşmazlık sadece kan gruplarına bakılarak öğrenilebilinir. Ayrıca bu test sadece uyuşmazlık olan çiftlere uygulanır. Diğer gebeliklerde ise indirekt coombs testi uygulanmaz.

Çocuk sahibi olmayı uman çiftlerde kan uyuşmazlığı varsa bu test gebeliğin ilk haftalarında yani ilk muayene sırasında yapılabilir. Eğer test negatif çıkmışsa bu test yine 20. Hafta sırasında ve doğuma kadar her ay olmak kaydıyla tekrar uygulanır.

İndirekt coombs testi uygulandığında sonuç negatif çıkmışsa, bu arzu edilen bir durumdur. Anne ve bebek kanının arasında uyuşmazlık olmasına rağmen yani annenin Rh (-) ve bebeğin Rh (+) olmasına rağmen herhangi bir şekilde bebeğin kanı annenin kanına temas etmemiş ve annenin kanı antikor oluşturmamış demektir. 28. Hafta içinde indirekt coombs testi hala negatif çıkıyorsa doğuma kadar herhangi bir etkileşim olmasını önlemek için de anti-D immunglobulin adı verilen kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır.

Herhangi bir durumda bu test pozitif çıkarsa bu da annenin kanının bebeğin kanıyla etkileşime geçip antikor üretmeye başladığı anlamına gelir. Bu durum ise arzu edilmeyen bir durumdur. Zira annedeki antikorlar bebeğe geçerek bebekteki kan hücrelerini de parçalamaya başlar. Bu da bebekte kansızlığa yani anemiye neden olur.

Bir de hamilelik sırasında değil de doğumdan sonra yapılan kan uyuşmazlığı testi vardır. Buna da direkt coombs testi denir. Doğumdan sonra bebeğin kordonundan alınan kanla bu test uygulanır.